2010'lu yıllarda dijital medya devriminden ve yeni neslin büyük aktörlerinden bahsederken üç farklı format ve onu temsil eden aktör ön plana çıkıyordu. BuzzFeed daha eğlenceli ve hafif içerikleri, Vox Media geleneksel gazeteciliğin dijital için güncellenmiş hâlini, Vice ise alternatif medyanın dijital ile nasıl büyüyebileceğinin örnekleri olarak görülüyordu.
Bu yüzden Vice'ın iflası diğerlerinin yaşadığı ekonomik sıkıntılardan daha farklı ve bana kalırsa ayrıca incelenmesi gereken bir durum. Çünkü Vice hem doğuşu hem de yaptığı işler anlamında diğer dijital medya devlerine kıyasla daha farklı bir yerde duruyor ve bu yüzden daha farklı dinamiklerin etkisi altında.
Vice'ı diğerlerinden ayıran en temel özelliği de tarz ve yaklaşım olarak diğerlerinden farklı bir noktada durmasıydı. Alternatif kültürlerin içerisinden doğmuş, cinsellik ve uyuşturucu gibi konuları daha rahat bir şekilde ele alabilen ve gazeteciliği daha gonzo bir tarzda yapıp bunu etkili kılabilen bir yayın oldular. Bu da onları bir yandan daha riskli ama diğer yandan da daha cazip bir yer hâline getirdi.
Ancak bu farklılık onlar için bir avantaj olmaktan çıkıp bir tehdite dönüştü. Bunun sebebi ürettikleri içerik veya yaklaşımlarından çok (her ne kadar bu yaklaşımın getirdiği çalışma kültürü sorunlu olsa da) buna uygun olmayan bir ekonomik modeli benimsemelerinden kaynaklıydı. Dijital medyaya sınırsız paranın aktığı ve yatırım için herkesin para verecek bir yer aradığı dönemde bu akıma kapılıp aslında Vice için uygun olmadığı çok bariz olan ilişkiler içerisine girdiler.
James Murdoch, Disney ve TPG gibi yatırım şirketlerinden alınan yatırımların anlamı sürekli ve katlanarak artan bir büyümeyi sağlamak zorunda olmaları demekti. 2010'larda dijital medya sürekli büyüyecek ve o zamanki gelir modelleriyle bunu sonsuza dek sürdürmek mümkün olacakmış gibi hissediyorlardı. Bu yanılgıyla televizyon kanalı kurmak gibi kendilerine uymayan ve sırf büyümek adına yapılan birçok farklı girişim ile hedefledikleri kâr seviyelerini tutturamamaya başladılar.
Bu sonsuza dek büyüme yanılgısına belki de en son kapılması gereken girişim Vice olmalıydı çünkü ürettikleri içerik ve formatın asla büyük kitlelere hitap etmesi mümkün değil. O kitlelere hitap etmek için de Vice olmaktan çıkmaları gerekiyor. Ama yatırım şirketlerinden gelen para gözlerini bürüdü ve bir süre sonra kendilerini şu anki iflas noktasına sürükleyen döngünün içerisinde buldular.
Vice'ın hikâyesi yaratıcı ve alternatif işler üretenlerin Wall Street yaklaşımı ile fazla haşır neşir olmasının nasıl sonuçları olacağını da bizlere gösteriyor. Bunun nasıl kötü bir son olduğunu Financial Times'ın verdiği örnek çok güzel açıklıyor: Bundan birkaç ay sonra, Vice'ın ürettiği "New York striptiz kulüplerinde 20 saat" gibi içeriklerin sahibi Wall Street şirketleri olacak.
O noktadan sonra da Vice'ın nereye gideceğini tahmin etmek çok zor değil.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder